Detektorysta znalazł pieczęć arcybiskupa, który zmarł równo 700 lat temu

17 stycznia 2025, 16:05

Na zachodzie Jutlandii detektorysta Bror Viggo Kristensen znalazł niezwykle rzadką pieczęć. Dzięki widniejącej nań inskrypcji zidentyfikowano ją jako pieczęć arcybiskupa Esgera Juula. Łączy ona arcybiskupa z zakonem franciszkanów, a jej bliższe badania mogą zdradzić, skąd duchowny pochodził. Smaczku całej historii dodaje fakt, że arcybiskup zmarł 17 stycznia 1325 roku, zatem dzisiaj przypada 700. rocznica jego śmierci.



Z Antarktydy wydobyto najdłuższy rdzeń lodowy. Zawiera zapis klimatu z ostatnich 1,2 miliona lat

10 stycznia 2025, 14:56

Podczas czwartej kampanii prowadzonej w ramach finansowanego przez Komisję Europejską projektu „Beyond EPICA – Oldest Ice” międzynarodowy zespół naukowy skompletował rdzeń lodowy o długości 2800 metrów, sięgając do podłoża skalnego Antarktydy. Tym samym – po raz pierwszy w historii – zdobyto próbki lodu, w których znajdują się niezwykle ważne informacje dotyczące historii ziemskiego klimatu i atmosfery starsze niż 800 tysięcy lat. Rdzeń zawiera zapis historii klimatu w ciągu ostatnich 1,2 miliona lat, a być może jeszcze dłużej.


Węgiel w ośrodku okołogalaktycznym pozwala lepiej zrozumieć ewolucję galaktyk

8 stycznia 2025, 08:00

Węgiel i inne pierwiastki nie dryfują bezwładnie w przestrzeni kosmicznej, zauważyli naukowcy z USA i Kanady. Okazuje się, że w aktywnych galaktykach – takich jak Droga Mleczna – w których wciąż powstają nowe gwiazdy, pierwiastki są transportowane w formie wielkich strumieni. Krążą w galaktyce, wychodzą poza nią i wracają, zanim w wyniku oddziaływania grawitacji i innych sił nie utworzą planet, gwiazd, księżyców czy asteroid. To zaś oznacza, że pierwiastki w naszych organizmach, zanim do nich trafiły, mogły spędzić sporo czasu w przestrzeni międzygalaktycznej, wchodząc w skład ośrodka okołogalaktycznego (CGM).


Tak rodziła się religia. W izraelskiej jaskini znaleziono jedno z najstarszych na świecie miejsc kultu

3 stycznia 2025, 08:57

W najgłębszych partiach Jaskini Manot położonej w Zachodniej Galilei, odkryto prehistoryczny kompleks rytualny. Wejście do niego tworzą imponujące stalagmity, a centrum kompleksu stanowi skała z geometrycznymi żłobieniami przypominającymi skorupę żółwia. To najstarsze w Lewancie i jedno z najstarszych na świecie zidentyfikowanych miejsc kultu. Jego badaniem zajęli się naukowcy z Izraelskiej Służby Starożytności, Uniwersytetu Ben Guriona i Uniwersytetów w Hajfie i Tel Awiwie.


„Koło duchów” – Rujm el-Hiri – to nie prehistoryczne obserwatorium

2 stycznia 2025, 10:10

Tajemnicza megalityczna struktura Rujm el-Hiri nie służyła do obserwacji astronomicznych. Pochodząca sprzed 5000 lat budowla, zwana „Kołem duchów”, składa się z tysięcy bazaltowych skał ułożonych w charakterystyczny wzór. Wykopaliska nie dały odpowiedzi na pytanie o jej rolę. Pojawiły się hipotezy mówiące, że było to miejsce kultu, pochówku, kalendarz lub obserwatorium astronomiczne. Doktor Olga Khabarowa i profesor Lev Eppelbaum z Wydziału Geofizyki Uniwersytetu w Tel Awiwie oraz doktor Michal Birkenfeld z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Ben Guriona odrzucili właśnie ostatnią z tych hipotez.


Parker Solar Probe podleciała do Słońca na rekordowo małą odległość

27 grudnia 2024, 10:44

Przed trzema dniami, gdy świat świętował Wigilię Bożego Narodzenia, sonda Parker Solar Probe przeleciała rekordowo blisko Słońca. Operatorzy misji z Johns Hopkins Applied Physics Laboratory odebrali przed kilkoma godzinami dane potwierdzające, że przelot przebiegł zgodnie z planem. To pierwszy sygnał z PSP od czasu, gdy rozpoczęła ona procedurę bliskiego przelotu.


Io, najbardziej aktywne wulkanicznie ciało Układu Słonecznego, nie posiada oceanu magmy

18 grudnia 2024, 10:12

Io, księżyc Jowisza, to najbardziej aktywne pod względem wulkanicznym ciało Układu Słonecznego. Jest on rozmiarów mniej więcej ziemskiego Księżyca, a istnieje na nim około 400 aktywnych wulkanów. Księżyc został odkryty przez Galileusza 8 stycznia 1610 roku, jednak na odkrycie wulkanów trzeba było czekać do 1979 roku. Pierwszy dowód na aktywność wulkaniczną zauważyła Linda Morabito na zdjęciach przesłanych przez sondę Voyager 1.


Udało się odczytać „Frankfurcką srebrną inskrypcję”. To historyczna sensacja

12 grudnia 2024, 12:20

W 2018 roku na północno-zachodnich przedmieściach Frankfurtu nad Menem, archeolodzy prowadzili prace wykopaliskowe w dawnym rzymskim mieście Nida, które dało początek dzisiejszej metropolii. Odkryto tam rzymski cmentarz, a przy jednym z pochowanych znaleziono 3,5-centymetrowy srebrny pojemniczek. Wewnątrz spoczywał zwinięty srebrny arkusik. Już w 2019 roku badania wykazały, że na arkusiku coś zapisano. Dotychczas jednak „Frankfurcka srebrna inskrypcja” stanowiła tajemnicę. Dopiero teraz udało się ją odczytać i okazało się, że mamy do czynienia z sensacyjnym odkryciem


5 rzeczy, które musisz wiedzieć o kredycie gotówkowym

11 grudnia 2024, 14:45

Kredyt gotówkowy to jeden z najczęściej wybieranych produktów bankowych. Umożliwia uzyskanie środków na dowolny cel. Poznaj 5 najważniejszych informacji na jego temat, które pomogą Ci nieco lepiej go poznać. Dowiedz się także, jak szukać ofert, aby wybrać najtańszą i najlepszą propozycję na rynku.


Dziwny krąg radiowy na niebie. Naukowcy znaleźli nowego kosmicznego ORC-a

6 grudnia 2024, 13:40

Południowoafrykański zespół radioteleskopów MeerKAT zauważył nieznanego wcześniej komicznego ORC-a, czyli dziwny krąg radiowy (Odd Radio Circle). Wydaje się, że obiekt powiązany jest z galaktyką eliptyczną WISEA J021912.43–050501.8. Jego zbadanie powinno przybliżyć nas do rozwiązania zagadki tego zjawiska, tym bardziej, że ORC J0219–0505 jest mniejszy od wszystkich innych dotychczas znanych kręgów. To dopiero czwarty dobrze zdefiniowany pojedynczy ORC.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy